Nė gjuhė tė tjera  Nė gjuhė tė tjera

Deklaratė e Paqes

Nė rrėnjėt tona shpirtėrore, dhe nga mė tė hershme tė herė, ne e Shoqėrisė Fetare e Friends (Quakers) kanė zgjedhur mjetet paqėsore pėr zgjidhjen e konfliktit dhe arritjen e paqes. Ne shohim se e Perėndisė nė ēdo person, dhe kėshtu qė nuk mund tė vrasin ose pėrkrahje pėr vrasjen e tė tjerėve.

Ne besojmė se ēdo konflikt mund tė zgjidhet nonviolently, kur ne marsheve energjive krijuese dhe burimet tona nė drejtim tė gjetjes sė zgjidhjeve paqėsore. Ne e dimė nga pėrvoja jonė personale e adhurimit qė edhe ēėshtjet mė pėrēarės mund tė zgjidhet kur ne dėgjojmė pėr udhėzim hyjnor. Nė heshtje, mėnyra tė reja tė hapur para nesh qė nuk mund tė ketė qenė dukshėm mė pare.

Ne nuk kemi armiq. Ne besojmė se ēdo njeri ka potencial pėr transformimin. Paqeberese pėrfshin rrezikuar veten, kapėrcimin e frikės tonė dhe kalimin e kufijve. Nė njė epokė e njė lufte tė shpallur "kundėr terrorit", dhe ashtu-quajtur "para luftės parandaluese," ne nuk jemi nė luftė.

DHUNĖS ėshtė njė proces aktiv, qė mund tė marrė formėn e dialogut me palėn kundėrshtare, rezistencėn civile kundėr njė autoriteti tė padrejta, ose punė pacienti pėrmes njė sistemi tė ligjit. Ndėrhyrja e hershme ėshtė e nevojshme pėr metoda paqėsore tė jenė mė efektive. Paragjykimet dhe fanatizmi, pabarazia ekonomike, dominimit tė burimeve, dhe padrejtėsitė e tjera duhet tė jenė me rrėnjė jashtė para se tė eskalojnė nė armiqėsi tė hapur. Kujdes i veēantė duhet tė merren pas njė konflikti pėr tė rindėrtuar infrastrukturėn dhe pėr tė ripėrtėrirė marrėdhėniet pėr parandalimin e konfliktit tė ardhshėm.

DHUNĖS nuk arrijnė gjithmonė drejtėsisė nė afat tė shkurtėr. Si nė luftė, njerėzit e pafajshėm mund tė vuajnė. Megjithatė, kur metodat paqėsore janė mė tė suksesshme, ato shpesh shkoni pa u vėnė re, qė nga konflikti i ėshtė shmangur. Ne kurrė nuk do tė dimė, pėr shembull, nė qoftė se qetė, puna e vazhdueshme e Nimėn sė Madhe Afrikane Great Lakes Iniciativa -- e cila ka sjellė sė bashku tė mbijetuarit dhe autorėt e gjenocidit nė dhjetra e traumave dhe punėtori pėr shėrimin -- nė tė vėrtetė ka penguar njė pėrtėritje tė dhunės nė Ruanda dhe Burundi. Ne e dimė se ajo ka transformuar individėt.

Luftė moderne shkakton vuajtje tė viktimave tė pafajshme qė u konsideruan si "dėm kolateral;" ajo devastates e infrastrukturės nė tė cilat njė popullsi civile varet, por helmet mjedis, littering mina tokėsore, uraniumi i varfėruar dhe rreziqe tė tjera qė mbeten gjatė pas betejės ėshtė kthyer nė njė bujqėsore fusha. Pėr mė tepėr, trenat e luftės qė njerėzit tė vrasėsit, por lė plagėt psikologjike tė atyre qė kanė pėrjetuar vuajtjet dhe mbi ata qė kanė shkaktuar atė. Ėshtė krejtėsisht e thyen besimin, marrėdhėniet fracturing pėrtej riparimit.

Mbėshtet heqjen e luftės mund tė duket marrėzi, ose ajo mund tė jetė vizionare. Parardhėsve tanė qė vendosur pėr tė hequr institucionit tė skllavėrisė u talleshin pėr pėrpjekjet e tyre. Por ata sukses, sė pari nė heqjen atė nė Shoqėrinė tonė, dhe pastaj duke punuar me tė tjerėt pėr tė hequr atė nė kombin tonė dhe botėn. Nė mėnyrė tė ngjashme, ne jemi tė pėrkushtuar tė shrrėnjosjen dhunės nė ēdo aspekt tė jetės sonė: nė marrėdhėniet tona familjare, pėrgjigje komuniteteve tona pėr tė krimit, kujdestari ynė i tokės, dhe politikat tona tė huaj. Qėllimi ynė ėshtė qė tė nxjerrim mbretėrinė e Perėndisė kėtu qetė tani nė Tokė.

Saint Louis Takimi mujor
Fetare Shoqėria e miqve (Quakers)

Saint Louis, Missouri, SHBA
12 shkurt 2006